Kopen of lenen? Een verkoopsovereenkomst (compromis) via uw notaris

Heeft u het huis van uw dromen gevonden? Proficiat! Zon aankoop heeft echter belangrijke financiële en juridische gevolgen voor een groot stuk van uw leven. Alvorens een verbintenis aan te gaan, doet u best een beroep op een ervaren deskundige. Zo iemand is de notaris. Hij is in de eerste plaats een onafhankelijke raadgever. Win zijn advies in voordat u de koop afsluit. Met zijn goede raad vermijdt u ontgoochelingen.

1. Hoe legt u een aankoop vast?
U doet dit met een verkoopovereenkomst, vaak compromis genoemd. De notaris maakt gratis een verkoopovereenkomst op maat. Zo bent u er zeker van dat het juridisch in orde is. Prijs en verkoopvoorwaarden liggen immers met een verkoopovereenkomst definitief vast, zowel voor de koper als de verkoper. De notaris kan niet altijd een slecht opgestelde overeenkomst rechtzetten.


2. Betaalt u een voorschot en een deel IN HET ZWART?
Een voorschot betalen is gebruikelijk. Laat dit voorschot voor alle veiligheid bij de notaris blokkeren. Hij geeft het pas vrij na grondig onderzoek.
Rust er een hypotheek op de eigendom.
Zijn er achterstallige belastingen verschuldigd?
Is er geen voorkooprecht?
Is degene die zich voordoet als verkoper wel de echte of enige verkoper?
Is hij wel volmachtigd om te tekenen?
Wat met zwart geld?
Dit is wettelijk. U riskeert dus straffen en fiscale boetes. Indien de verkoop niet doorgaat, of een voorkooprecht wordt uitgeoefend, verliest u bovendien uw geld.

3. Eerst kopen en dan lenen?
De vraag van de kip of het ei. Probeer voor u koopt al een akkoord te krijgen bij een kredietinstelling. Vraag eventueel een verkoopovereenkomst met opschortende voorwaarde: de verkoop gaat dan niet door als u geen lening krijgt. De verkoper moet hier natuurlijk mee instemmen.

4. Wat na de ondertekening van de overeenkomst?
De notaris maakt van de verkoopsovereenkomst een akte en geeft de verkoop hierdoor een officieel karakter. Akte kwijt? Geen paniek! U blijft eigenaar van uw huis. Ga naar de notaris. Hij bezorgt u een kopie. De notaris bewaart immers de originele akte.

5. Wanneer krijgt u de sleutel?
Die krijgt u na ondertekening van de akte en betaling van de prijs. Maar u kunt het in de verkoopovereenkomst anders afspreken. Zet er dan ook meteen in of er werken mogen worden uitgevoerd en wie dan verantwoordelijk is voor eventuele schade.

6. Welke notaris kiezen?
Wie u kiest hangt enkel van uzelf af. Uw eigen notaris kiezen kost niets meer. U hoeft zich echter geen zorgen te maken als u geen eigen notaris heeft gekozen. De notaris zorgt ervoor dat de belangen van beide partijen worden gediend. Hij is immers een onpartijdig raadsman!

7. Wat gebeurt er bij een openbare verkoop?
Hier geldt een ander systeem dan bij een verkoop uit de hand. U mag vrij bieden. Het goed wordt toegewezen aan de hoogste bieder, die dan ook de eigenaar wordt. Heeft u een lening nodig. Dan deze goede raad: neem contact op met een kredietinstelling voor de verkoop en betaal tot welke prijs u kan bieden. Wat zijn de kosten? Die liggen helemaal anders dan bij een verkoop uit de hand. Infomeer vooraf bij de verkopende notaris.

Huren en verhuren, een geldige huurovereenkomst

De huur volgens het gemene recht.

1. TOEPASSINGSGEBIED
Het Belgisch huurstelsel kent een algemeen regime en drie bijzondere regimes.
Het algemeen regime, in het juridisch jargon ook gemeenrechtelijk regime inzake huishuur genoemd, geldt enerzijds voor alle huurovereenkomsten die niet vallen onder n der drie bijzondere regimes en is anderzijds van kracht als aanvullend regeling voor alle materies of aangelegenheden die door de bijzondere regimes niet bepaald worden.
De bijzondere regimes, namelijk: WONINGHUUR, HANDELSHUUR en PACHT worden door afzonderlijke en specifieke wetten beheerst.

2. Indien het verhuurde goed een dubbele bestemming heeft (bv. deels als landbouwbedrijf, deels als magazijn waar het publiek geen toegang heeft) dan moet uitgemaakt worden welke de hoofdbestemming van het goed is. Het is de hoofdbestemming die het toepasselijk regime zal bepalen (is bv. de landbouwbestemming de hoofdbestemming, dan zal de pachtwet van toepassing zijn).

3. Partijen kunnen geldig overeenkomen dat een huurovereenkomst die niet voldoet aan de toepassingswaarden van één van de drie bijzondere regimes, toch zal onderworpen zijn aan n van deze regimes (bv. de verhuring van een huis dat de huurder niet tot hoofdverblijf dient wordt contractueel toch onderworpen aan de woninghuurwet). Daarentegen is het niet mogelijk dat een verhuurd goed dat onder één der bijzondere regimes valt (bv. de huur van een handelshuis) onderworpen wordt aan n der andere bijzondere regimes (bv. aan de woninghuurwet of aan het gemeenrechtelijke regime alleen.

2. DUUR
1. Schriftelijke huurovereenkomsten van bepaalde duur en mondelinge huurovereenkomsten worden geacht aangegaan te zijn per maand. De opzeggingstermijn bedraagt n maand. Mondelinge huurovereenkomsten worden vermoed voor onbepaalde duur te zijn gesloten, tenzij anders kan bewezen worden. Dit vermoeden is nochtans weerlegbaar, mits bewezen door de partijen.

2. Schriftelijke huurovereenkomsten van bepaalde duur eindigen van rechtswege wanneer de in de overeenkomst bepaalde tijd verstreken is, zonder dat een opzegging vereist is, tenzij die uitdrukkelijk in de overeenkomst zijn voorzien werd. Een vervroegde opzeggin (zelfs voor eigen gebruik) is hier niet mogelijk, onder voorbehoud van een andersluidende schriftelijke overeenkomst. Blijft de huurder na beëindiging van de contractuele duur het goed toch betrekken zonder verzet van de verhuurder, dan is er stilzwijgende verlenging van huur tegen dezelfde voorwaarden (ook qua duur) als in de oorspronkelijke huurovereenkomst. Ook wat dit betreft zijn partijen vrij contractueel iets anders overeen te komen.

3. Huur van gemeubelde appartementen aangegaan voor onbepaalde duur kennen een specifieke wettelijke regeling. De duur is afhankelijk van de vervaldag voor de betaling van de huurprijs. Gebeurt de betaling jaarlijks, dan is de contractuele duur 1 jaar, gebeurt de betaling maandelijks dan is de duur 1 maand. Indien niet duidelijk is of de huur is aangegaan per jaar, per maand of per dag, dan wordt zij geacht aangegaan te zijn per maand.

3. OVERDRACHT VAN HUUR EN ONDERHUUR
1. Principe: deze zijn toegelaten, tenzij de overeenkomsten anders bepaalt.

2. Wettelijke beperking: logischerwijze mag een huurder die het gehuurde goed niet tot zijn hoofdverblijfplaats bestemt, zijn huurovereenkomst niet overdragen, noch het goed geheel of gedeeltelijk onderverhuren aan een persoon die het goed wel tot zijn hoofdverblijfplaats zou bestemmen. Uitzondering op deze regel: een gemeente, een OCMW, een VZW of een instelling van openbaar nut en een vennootschap met een sociaal oogmerk, kunnen een pand wel onderverhuren aan natuurlijke personen die minder gegoed zijn of die zich in een behartenswaardige sociale situatie bevinden. De hoofdverhuurder moet dan wel zijn instemming hebben gegeven.

4. VERKOOP VAN VERHUURDE GOED
We merken vooreerst op dat van de hierna volgende wettelijke regeling kan afgeweken worden, hetzij in de koopovereenkomst, hetzij in de huurovereenkomst. De wet maakt een onderscheid tussen twee gevallen.

1. Het huurcontract met vaste datum is tegenstelbaar aan de koper die dus de bestaande huurovereenkomst zal moeten eerbiedigen.
Vermits een vaste datum een geschrift veronderstelt betekent dit dat een mondelinge huurovereenkomst nooit een vaste datum kan hebben (zie punt 4.2 hierna).
De verhuurovereenkomst kan wel een uitzettingsbeding voorzien om de verhuurder het recht te geven de huurder uit de woning te zetten bij vervreemding van het goed.

2. Een huurovereenkomst zonder vaste datum is niet tegenstelbaar aan de koper.
Let wel! De koper kan niet op grond van de notariële verkoopakte (die zou voorzien dat het goed vrij ter beschikking is van de koper) overgaan tot uitzetting van de huurder; hij moet hiervoor eerst de uitzetting van de vrederechter. De verstandige koper doet er eventueel goed aan geen opzegging te betekenen aan de huurder (wat achteraf tegen de koper kan ingeroepen worden door de huurder). Wel kan hij de huurder meedelen dat de huur hem niet tegenstelbaar is.
Er kan van de wettelijke regeling afgeweken worden door in de koopovereenkomst een beding te voorzien dat zegt dat de koper er huurovereenkomst moet eerbiedigen.
Volledigheidshalve dient ook de aandacht gevestigd te worden op de aansprakelijkheid van de verkoper t.a.v. zijn huurder! Stel dat de koper de uitzetting van de huurder bekomt via de vrederechter, dan zal de huurder zich achteraf kunnen keren tegen zijn verhuurder-verkoper op basis van de contractuele aansprakelijkheid van deze laatste.

Het compromis (ook wel eens koopovereenkomst genoemd), wat is dit en wat houd dit in?

Een compromis is een voorlopige verkoopsovereenkomst. Toch is dit document niet zo 'voorlopig'!
Integendeel, het is bindend voor alle partijen: de koop is er definitief door gesloten.

Een compromis is het geschrift dat de koper en de verkoper opstellen als bewijs van de verkoopovereenkomst die zij afsluiten.

Wat is een compromis?
Een koopovereenkomst bestaat vanaf het moment dat er tussen de koper en de verkoper overeenstemming bereikt wordt over de prijs en over de voorwaarden waaronder een onroerend goed verkocht zal worden, zelfs indien er enkel een mondeling akkoord is.
Omwille van het bewijs van de overeenkomst is het raadzaam om het akkoord zo vlug mogelijk vast te leggen in een geschrift dar door de koper en de verkoper ondertekend wordt. Dit geschrift dat de koper en de verkoper zelf opstellen als bewijs van hun verkoopovereenkomst, noemt men een compromis of een onderhandse verkoopovereenkomst.
De koper en de verkoper zijn door de ondertekening van het compromis definitief gebonden: bij de ondertekening van het compromis gaat de eigendom over van de verkoper naar de koper.

Gevolgen van het compromis
Het opmaken van het compromis heeft belangrijke gevolgen: Elke akte of verkoopovereenkomst waarin de eigendom van een roerend goed wordt overgedragen moet verplicht geregistreerd worden binnen een termijn van vier maanden.

Een compromis moet dus ook verplicht geregistreerd worden binnen deze termijn van vier maanden. Bij de registratie is een registratierecht verschuldigd dat gelijk is aan 10% of 5% naargelang het groot of klein beschrijf van toepassing is.
Het compromis is, zoals gezegd, bindend voor de koper en verkoper. Andere personen zijn echter helemaal niet gebonden door de inhoud van het compromis; zolang het compromis niet is overgeschreven op het hypotheekkantoor. Voor de overschrijving op het hypotheekkantoor is de tussenkomst nodig van een notaris, vermits enkel de inhoud van een notariële akte of authentieke akte kan overgeschreven worden.
De overschrijving is dus uitermate belangrijk omdat de overschrijving de verkoop tegenstelbaar maakt aan derden. Vanaf het tijdstip van de overschrijving zal iedereen met de verkoop rekening moeten houden.

In de praktijk
Meestal stappen de koper en de verkoper na het opmaken van het compromis onmiddellijk naar de notaris. Of, in heel wat gevallen zullen de koper of de verkoper aan de notaris reeds advies vragen bij het opmaken en ondertekenen van het compromis.
De notaris neemt de inhoud van het compromis op in een notariële akte en deze akte wordt vervolgens door de koper, de verkoper en de notaris ondertekend. Na de ondertekening zorgt de notaris zowel voor de registratie van de akte als voor de overschrijving van de akte op het hypotheekkantoor.

De kosten voor het opmaken en het registreren van de akte zal de notaris doorrekenen aan de koper tenzij dat anders door de koper en de verkoper wordt afgesproken.

Voor alle openbare verkopingen dienen een aantal basisregels in acht genomen te worden

Gehuwde kopers niet gescheiden van goederen, beiden aanwezig te zijn voorzien van trouwboekje en eventueel huwcontract of voorzien van een volmacht (gratis te bekomen bij een notaris) gegeven door de niet aanwezige echtgenoot.

Vertegenwoordigers van vennootschappen voor te zeggen: oprichtingsakte, eventueel statuten wijzigen, benoemingen en publicatie Belgisch Staatsblad.

De notaris je raadgever

Ga je samenwonen of trouwen, koop of huur je een woning of richt je een vennootschap op? De notaris is de best geplaatste persoon om je te begeleiden bij de belangrijke zakelijke momenten in je leven. Bij hem of haar kan je terecht voor advies en waterdichte contracten.

Wil je een inlichting, dan zal de notaris niets aanrekenen.

Gaat het om en complexer advies, vraag dan gewoon op voorhand wat het je zal kosten. De notaris informeert je in elk geval over alle voor- en nadelen en hij of zij vindt altijd de oplossing die het best past in jouw situatie.

Het huis van mijn dromen: ik koop het!

Heb je het huis van je dromen gevonden? Proficiat!

Maar voor je het aankoopt, denk je best twee keer na.
Want deze beslissing heeft belangrijke financiële gevolgen voor een groot stuk van je leven. Vermijd ontgoochelingen door een beroep te doen op mensen met vakkennis en ervaring. De notaris is zo iemand.

Wat doet de notaris?
Hij helpt je bij de juridische aspecten van een koop. Maar in de eerste plaats is hij een onafhankelijke raadgever die je belangen behartigt. Win het advies van een notaris in voor je een koop afsluit. Met zijn goede raad kom je niet voor verrassingen te staan.

De notaris luistert, geeft raad en tekent mee.

Een goede raad van de notaris bij de aankoop van een woning

Het aankopen van een woning en het aangaan van een hypothecaire lening zijn zeer belangrijke aangelegenheden. Meestal gebeurt dit slechts eenmaal in uw leven. Een reden te meer om, voor uw beslissing tot aankoop of lening, U daarvoor op een zo volledig mogelijke manier te laten informeren. Ook het huren en verhuren van een woning en handelshuis, zeker voor een langere duur, kan een beslissing zijn die verstrekkende gevolgen kan hebben. Raadpleeg daarom tijdig de notaris.

Voorwoord van de notaris en deze website

In onze steeds complexer wordende maatschappij wil de notaris u een helpende hand reiken. Indien u tijdig zijn advies inwint, kunnen veel pijnlijke situaties voorkomen worden.

Het behoort trouwens tot de taak van de notaris u te informeren en u onbevooroordeeld te adviseren.

Een eerste oriëntatiegesprek zal meestal gratis zijn. Indien er een grondige dossierstudie nodig is, maakt u best van tevoren een duidelijke overeenkomst.

Een notaris mag de vergoeding voor zijn diensten niet vrij vaststellen, maar moet een tarief eerbiedigen dat in de meeste gevallen bij wet is vastgesteld.
De notarissen zijn verenigd in de Koninklijke Federatie van Belgische Notarissen.

Voor inlichtingen kunt u ook elke maandag van 10 tot 12 en van 14 tot 16 uur terecht op de nummers 02/505.08.61 en 02/505.08.62 van de Koninklijke Federatie van Belgische Notarissen, Bergstraat 30-32 te 1000 Brussel.